पश्चिमसँगको तनाव बढ्दै गएपछि इरानद्वारा बेलायती-इरानी सरकारी अधिकारीलाई मृत्युदण्ड

इरानले शनिबार बेलायती र इरानी दोहोरो नागरिकलाई मृत्युदण्ड दिएको घोषणा गरेको छ । कुनै समय ईरानको रक्षा मन्त्रालयमा उच्च पदमा रहेका उनको मृत्युदण्ड रोक्न अन्तर्राष्ट्रिय चेतावनी दिएपनि ईरानले मृत्युदण्ड दिएको हो ।

ईरानमा भएको राष्ट्रब्यापी आन्दोलनले सरकारलाई हल्लाईरहेका बेला मृत्युदण्डको यो घटनाले पस्चिमी मुलुकसित थप तनाब बढाउने देखिएको छ ।

उच्च सुरक्षा अधिकारी अली शमखानीका नजिकका सहयोगी अली रेजा अकबारीको फाँसीले इरानको धर्मतन्त्र भित्र चलिरहेको शक्ति संघर्षलाई झन पर्दाफास गरिदिएको छ । किनकि ईरानको सरकारले सेप्टेम्बरमा महसा अमिनीको मृत्युको विरोधमा भएका प्रदर्शनहरू नियन्त्रण गर्न संघर्ष गरिरहेको छ। यसले इरानको १९७९ इस्लामिक क्रान्तिलाई तुरुन्तै पछ्याउने सेनाको सामूहिक शुद्धीकरणलाई पनि जोड दिएको छ ।

अकबरीको फाँसीले बेलायती अधिकारीहरु क्रुद्द बनेका छन् ।

“ब्रिटिश-इरानी अली रेजा अकबरीको मृत्युदण्ड एक बर्बर कार्य हो जुन कडा भन्दा कडा शब्दमा निन्दा योग्य छ,” बेलायती विदेश सचिव जेम्स चतुरले एक विज्ञप्तिमा भनेका छन् ।

“राजनीतिक रूपमा प्रेरित यो कार्य मार्फत, इरानी शासनले फेरि एक पटक मानव जीवनको लागि आफ्नो कठोर अवहेलना देखाएको छ । यसलाई बिना चुनौति छोडिने छैन” उनले थपे ।

देशको न्यायपालिकासँग सम्बद्ध इरानको मिजान समाचार एजेन्सीले अकबरीको मृत्यु कहिले भयो भन्ने कुरा नखुलाई फाँसी दिएको घोषणा गरेको छ । तर, केही दिनअघि नै उनलाई मृत्युदण्ड दिइएको हल्ला चलेको थियो ।

प्रमाण नदिई अकबरीले बेलायतको गोप्य गुप्तचर सेवा वा एमआई ६ को स्रोतका रूपमा काम गरेको इरानले आरोप लगाएको छ। इरानको न्यायपालिकाले जारी गरेको लामो विज्ञप्तिमा अकबरीले खुफिया सेवालाई जानकारी उपलब्ध गराउन लन्डनमा ठूलो रकम, उनको बेलायती नागरिकता र अन्य सहयोग प्राप्त गरेको दाबी गरेको छ।

इरानले ऐतिहासिक रूपमा विदेश यात्रा गर्ने वा जासुसीसित पश्चिमी सम्बन्ध भएकाहरूलाई बिभिन्न आरोप लगाउने र तिनलाई प्रायः वार्तालापमा बार्गेनिङ चिप्सको रूपमा प्रयोग गर्ने गर्छ ।

एक निजी थिंक ट्याङ्क चलाउने अकबरीलाई २०१९ मा पक्राउ गरिएको तर उनको घटनासित संवन्धित विवरण हालैका हप्ताहरूमा मात्र सार्वजनिक गरिएको बताइएको छ ।

जासुसी र राष्ट्रिय सुरक्षासँग सम्बन्धित अन्य अपराधहरूको आरोप लागेकाहरूलाई सामान्यतया बन्द ढोका पछाडि मुद्दा चलाइन्छ, जहाँ उनीहरूले आफ्नै वकिलहरू छनौट गर्दैनन् र उनीहरू विरुद्ध प्रमाणहरू हेर्न अनुमति नदिने गरिएको अधिकार समूहहरू बताउँछन् ।