रुसलाई घाँसको क्षतिपूर्ति रोक्न नर्वेद्वारा पाँच लाख युरोको बार

आफ्ना रेनडियर (मृग) हरु रुसमा चर्न जाँदा लाखौं युरो क्षतिपूर्ति तिरिरहेको नर्वेले त्यो क्षतिपूर्ति रोक्न लाखौं युरो तिरेर बार लाउन थालेको छ । त्यस क्रममा दर्जनौं मृग मारिएका छन् ।

नर्वेका मृगहरु आफ्नो सिमा कटेर रुसतिर चर्न जान्छन् । त्यसरि नर्वेका मृग आफ्नो भूमीमा चरेबापत नर्वेले रुसलाई वार्षिक पाँच लाख युरो क्षतिपूर्ति तिर्ने गर्छ । यहि क्षतिपूर्ति बापतको रकम जोगाउन नर्वेले हाल रुसतिर सिमा जोडिएको क्षेत्रमा बार लगाउन थालेको छ । यो बारले मृगका बथानहरूलाई सीमा पार गर्न रोक्न सकिन्छ भन्ने आशा नर्वेको छ ।

नर्वेले आर्कटिक क्षेत्रको रसियासँगको आफ्नो सिमानामा पहिलेपनि बार लगाएको थियो । पछि ति जीर्ण भएका थिए । हाल ति रेन्डियर बारको पुनर्निर्माण गरिरहेको छ ताकि जनावरहरूलाई छिमेकी देशमा घुम्न नपरोस्।

यी ओस्लोका लागि महँगो योजना हुन्, जसले घाँसे मैदानको क्षतिमा मस्कोलाई क्षतिपूर्ति दिनुपर्छ।

नर्वेजियन अधिकारीहरूका अनुसार यो वर्ष अहिलेसम्म ४२ वटा रेन्डीयर राम्रो चरनको खोजीमा रुसमा छिरेका छन् ।

नर्वे र रसियाको सिमानामा रहेको रेनडियर बार १५० किलोमिटर फैलिएको छ र यो सन् १९५४ मा लगाईएको हो । नर्वेजियन एग्रीकल्चर एजेन्सीले नर्वेजियन सहर ह्याम्बोर्गभानेट र स्टोर्सकोग बीचको ७ किलोमिटर क्षेत्रलाई प्रतिस्थापन गरिने बताएको छ।

३७ लाख क्रोनर (करिब ४ लाख ९६ हजार युरो) को लागतमा निर्माण गरिने बार अक्टोबर १ सम्ममा सम्पन्न हुने एजेन्सीले जनाएको छ।

यो काम एक चुनौतिपूर्ण त हो नै,रुसले हत्तपत्त ईयुका नागरिकलाई आफ्नो क्षेत्रमा प्रवेश नदिनाले ति नर्वेकै सिमामा बस्नुपर्ने भएको हो । यसो गर्दा नर्वेलाई थप कामदारको भार पर्ने एजेन्सीका म्याग्नार एभर्सनले बताएका छन् ।

“यदि कुनै कामदारले रुसी भिसा बिना रुसको भूभागमा प्रवेश गर्यो भने त्यो अवैध हो” एभर्सनको भनाई छ ।

“रेनडियर वारपारले धेरै अतिरिक्त कर्मचारीतन्त्रको खाँचो निम्त्याउँछ । रूसले दुईवटा क्षतिपूर्ति दावीहरू पठाएको छ” एजेन्सीले भन्यो।

एउटा दावीमा रुसी मुर्मान्स्क क्षेत्रको फराकिलो पासभिक जापोभेडनिक प्राकृतिक आरक्षमा चराउन रुस प्रवेश गरेको प्रति मृग लगभग ५०,००० क्रोनर (€६,७००) छ ।

अर्को दाबीले पार्कमा जनावरहरू चर्ने दिनहरूका लागि जम्मा चार करोड ७० लाख क्रोनर (लगभग ६३ लाख युरो) को एकमुष्ट रकम मागिरहेको छ, जसमा धेरै जसो तालहरू, नदीहरू, जङ्गलहरू र मार्शल्याण्डहरू छन्।

यस वर्ष रुसमा प्रवेश गरेका ४२ मृग मध्ये ४० वटा नर्वेमा फिर्ता ल्याइएको र बाँकी दुई वटा चाँडै फर्किने अपेक्षा गरिएको एजेन्सीले जनाएको छ ।

“फर्किएका जनावरहरूलाई फेरि रूस फर्कने डरले मारिएको छ” एभर्टसेनले भने।

“नर्वेजियन फूड सेफ्टी अथोरिटीले सुरक्षा कारणका लागि शवहरू नष्ट गर्न माग गर्न सक्छ” सरकारी निकायले एक विज्ञप्तिमा भन्यो।

रेन्डीयर (मृग) हरू मध्य र आर्कटिक नर्वेमा आदिवासी सामी मानिसहरूले चराउँछन्। पहिले ल्याप्स भनेर चिनिने, सामी मध्य एशियामा उत्पत्ति भएको र लगभग ९,००० वर्ष पहिले आर्कटिक युरोपमा आफ्नो रेनडियर बथानसँग बसोबास गरेको मानिन्छ।

तिनीहरू परम्परागत रूपमा ल्याप ल्याण्ड (उत्तरी यूरोपको एक विस्तृत क्षेत्र, मुख्यतया आर्कटिक सर्कल भित्र: नर्वे, स्वीडेन, फिनल्याण्ड र रूसको चरम उत्तर पस्चिमको कोला प्रायद्वीपको उत्तरी भागहरु मिलेर बनेको छ। यसलाई अनौपचारिक भाषामा ‘मध्यरातको सूर्यको भूमि’ पनि भनिन्छ) मा बस्छन्, जुन नर्वेको उत्तरी भागहरू स्वीडेन र फिनल्याण्ड हुँदै रूससम्म फैलिएको छ। आर्कटिक क्षेत्रमा, बहुसंख्यकहरू दुई देशको सीमाको नर्वेजियन भागमा बस्छन्।