इजरायलका गुप्तचर सेवाहरू गाजा आक्रमणबाट किन अन्धा भए ?
(फोटो साभार-द टाईम्स अफ इजरायल)
इजरायली सेनाका पूर्व लेफ्टिनेन्ट कर्णेलले युरोन्यूजलाई भने, हमासको अभूतपूर्व आक्रमण अघि धेरै असफलताहरू भएका थिए।
जब हमासले शनिबार बिहान इजरायलमा अभूतपूर्व आक्रमण सुरु गर्यो, यसले दिनभरि ‘उच्च आँधी’ उठायो।
पूर्व सप्ताहन्तको अर्थ धेरै मानिसहरू पहिले नै बिदामा थिए, वा आफ्नो परिवारसँग शब्बत बिताउन घर फर्केका थिए। त्यहि अवशर तिनले लिए ।
भ्यान्टेड इजरायली रक्षा बलहरू “न्यूनतम परिचालन क्षमता” मा थिए र चेकपोइन्टहरू र सैन्य आधारहरू व्यवस्थापन गर्ने बलहरूको न्यूनतम स्तरको थियो ।
साथै योम किप्पुर युद्धको वार्षिकोत्सवको बेला थियो त्यो जब इजिप्ट र सिरियाली नेतृत्वको सेनाबाट सन् १९७३ मा भएको आक्रमण अघि इजरायलले आफ्नै बुद्धिको कमीले अन्धाधुन्ध बनाएको थियो । यो दशक लामो द्वन्द्वमा अर्को ठूलो युद्द सुरु गर्ने मनोवैज्ञानिक रूपमा महत्त्वपूर्ण मिति थियो।
“म भन्न चाहन्छु कि हामीले यस चरणमा पहिचान गर्न सक्ने तीनवटा असफलताहरू छन्,” इजरायली रक्षा बलका सेवानिवृत्त लेफ्टिनेन्ट कर्नल र आइ डि एफका पूर्व प्रवक्ता पिटर लर्नर भन्छन्।
उनले गाजा वरपरको अवरोध र आइरन डोम मिसाइल रक्षा ढाल जस्ता सेनाको रक्षा गर्ने संयन्त्रमा “अत्यधिक आत्मविश्वास” उद्धृत गरे जुन हजारौं हमास रकेटहरूले ओझेलमा परेको थियो र त्यो गलत साबित भयो।
आइ डि एफको अफिसर प्रशिक्षण पाठ्यक्रमले चेताउनीहरूलाई गम्भीरताका साथ लिन सकेन। शिक्षण बिन्दुको रूपमा छोटो, रक्तपातपूर्ण योम किप्पुर प्रयोग गर्यो । त्यसले कसरी खुफियाले जमीनमा हुने कार्यहरूलाई प्रभाव पार्छ भन्ने कुरालाई जोड दिन्छ।
“यो स्पष्ट छ कि हमासको परिचालन योजनाले छुट्टी, सप्ताहन्त र सीमित संख्यामा सेनाहरू पहिचान गर्यो । त्यसको फाइदा उठायो। र योम किप्पुरमा भएको घटनासँग यसको समानता छ,” लर्नरले युरोन्यूजलाई भने।
खुफिया विफलताले आक्रमणको मिश्रित प्रभाव
यस क्षेत्रमा सबैभन्दा परिष्कृत मानव बुद्धिमत्ता र इलेक्ट्रोनिक खुफिया सङ्कलन नेटवर्कहरू भएको देशको लागि, इजरायलले यो आउँदै गरेको देखेन।
“यो इजरायलको लागि ठूलो आश्चर्य थियो, खुफिया संयन्त्रकोपनि कमजोरी थियो । तिनको आक्रमणको बारेमा भारी ठाउँ खाली (ग्याप) छोडेको नबुझेको देखियो। केही हप्ता अघि वरिष्ठ गुप्तचर अधिकारीहरूले ‘हमास व्यापक द्वन्द्वमा चासो राख्दैन’ भन्दै थिए,” सेवानिवृत्त लेफ्टिनेन्ट कर्नल लर्नर भन्छन्।
“यो स्पष्ट रूपमा गुप्तचर समुदायको तर्फबाट गम्भीर गलत गणना हो,” उनी थप्छन्।
त्यसपछि के हुन्छ ? यो सम्भव छ कि गाजा क्षेत्रको जमिनमा गुप्तचरहरु घुसाउनु आवश्यक छ, सायद हवाई आक्रमणको साथ । पहिले ‘नरम’ हुनुपर्छ र त्यसपछि बल्ल हवाई गुप्तचरहरु घुसाउनुपर्छ ।
यद्यपि गाजाको भीडभाड बस्तीमा इजरायली बन्धकहरूको उपस्थिति ठूलो मात्रामा सैन्य कारबाहीको लागि अवरोध हुन सक्छ।
“आतंकवादले निम्त्याएको हालैका द्वन्द्वहरूले केही हताहतहरू निम्त्याएका छन् । मुट्ठीभर हताहतहरूको परिणाम हो यो । हामी इजरायलको इतिहासमा अभूतपूर्व यो आक्रमणमा कम्तिमा ७०० जनाको ज्यान गएको कुरा गरिरहेका छौं, ”लेर्नर भन्छन्।
इजरायली सेनाले आगामी दिनमा हुने तयारीका लागि गाजा पट्टी वरिपरि जुलुस गरिरहेको उनको भनाइ छ ।
(युरोन्युज डटकमको आलेखलाई नेपालीमा भावानुवाद गरिएको हो-नेपालप्लस)
