विश्व आर्थिक शासनको भूमिकालाई सुदृढ पार्ने पक्षमा चीन – सि जिन पिङ

फोटो- याहु फाईनान्स

चिनीया राष्ट्रपती सिजिनपिङले विश्व आर्थिक शासनको भूमिकालाई सुदृढ पार्ने पक्षमा चीन रहेको र आफूले त्यसको भूमिका खेल्ने बताएका छन् । स्विजरल्याण्डको हिमाली क्षेत्र दाभोसमा शुरु भएको आर्थिक मञ्चको उद्घाटनमा उनले आर्थिक शासनको नेत्रित्व लिने बताएका हुन् । आफ्नो संवोधनको क्रममा उनले नयाँ शितयुद्द हुनसक्ने चेतावनीसमेत दिएका छन् ।

विश्वका सम्पन्न मुलुकहरुले प्रत्यक्षरुपमा गर्ने आर्थिक मञ्चको भेला यो पटक कोरोना भाईरस संक्रमणका कारण भर्चुवलबाट गरिएको हो ।

दाभोसमा विश्व आर्थिक मञ्चको उद्घाटनमा चिनियाँ राष्ट्रपति सी जिनपिङले आज सोमबार जनवरी २५ मा समग्र आर्थिक नीतिहरूको बढ्दो समन्वय गर्ने बताएका थिए । जी -२० को आर्थिक शासनको भूमिकालाई सुदृढ पार्ने पक्षमा वफादार भई निष्पक्ष रूपमा उत्तेजित भएको भनाई उनको थियो । खासगरि कोरोना भाईरसको संकटले यस्तो भएको उनले स्पष्ठ पारेका थिए ।

चीन यस्तो देश हो जसले सन् २०२० मा कोरोना भाइरस संक्रमणका बेलापनि थुप्रै विकासको अनुभव गरेर मुनाफा हात पार्ने एकमात्र ठूलो अर्थतन्त्र हो, । अमेरिकाको नाम नलिई सी जिनपिङले आफूलाई बहुपक्षीय रक्षकको रूपमा खडा गरेका थिए । डोनाल्ड ट्रम्प भन्दा चार वर्ष अघि नै उनले यही फोरम सामना गरिसकेका थिए, ट्रम्प सत्तामा आउनु अघिनै ।

ट्रम्पका नव नियुक्त उत्तराधिकारी डेमोक्र्याट जो वाइडेनले स्विजरल्याण्डको दाभोसमा सम्पन्न हुने विश्वको राजनीतिक र आर्थिक सम्भ्रान्तहरूको वार्षिक भेलामा भाग लिएका छैनन् ।

“पूर्णरुपमा निर्माण वा नयाँ शीतयुद्ध सुरू गर्ने, अस्वीकार गर्ने, धम्की दिने वा अरूलाई धम्काउने (….), आपूर्ति चेन वा प्रतिबन्धमा बाधा पुर्‍याउने कार्यले विश्वलाई विभाजन र द्वन्द्वमा समेत धकेल्छ” शी जिनपिङले चेतावनी दिए ।

वाइडेन प्रशासनले आफ्नो नीतिलाई चीनको आर्थिक र प्राविधिक उदयको बेलामा चालू गर्ने अपेक्षा गरेको छ । डोनाल्ड ट्रम्पले खुला टकराव र मौखिक आक्रमणको पक्ष लिएका थिए । चीनसँगको अमेरिकाको विशाल व्यापार घाटामा कुनै सुधार, ठोस परिणाम ट्रम्पले दिन सकेका थिएनन् । उनको कार्यकाल चीनसित द्वन्दमै बित्यो । चीनले द्वन्द र टकराव सहेपनि फाईदासमेत लिईरराख्यो ।

वाईडेनले ट्रम्प युगको विवादास्पद कदमहरूलाई एकपछि अर्को रद्द गर्ने वा सुधार्ने प्रयत्न गर्न लागेका छन् । वाईडेनले अमेरिका आफ्नो चासोप्रति एकदमै सतर्क रहने संकेतपनि दिएका छन् । उनले सोमबार एक कार्यकारी आदेशमा हस्ताक्षर गर्ने योजना बनाएका थिए । संघीय सरकारलाई अमेरिकी कम्पनीहरूबाट बढी सामान र सेवाहरू किन्न प्रोत्साहन गर्ने उनको योजा छ । यो काम गर्दा वाईडेनले केहि व्यापार साझेदारलाई बदल्ने, हटाउनुपर्ने जोखिमपनि छ ।