भविष्यको खाद्य संकट टार्न अर्गानिक खेती बन्द ?

बिग्रँदै गएको खाद्य संकटबाट बच्न अर्गानिक खेती अन्त्य गर्न स्विजरल्याण्डको एक कृषि संस्थाले आव्हान गरेको छ ।

स्विस साना किसान संघ ‘सिन्जेन्टा’ का प्रमुख कार्यकारी निर्देशक एरिक फरवाल्डले बिग्रँदै गएको खाद्य संकटबाट बच्न अर्गानिक खेती अन्त्य गर्न आह्वान गरेका हुन् ।

तर स्विस साना किसान संघका अध्यक्षले भने उनको तर्कलाई “विचित्र” भन्दै खण्डन गरेका छन् ।

“विश्व खाद्य संकटलाई रोक्न धनी देशहरूले आफ्नो कृषि उत्पादन बढाउनु पर्छ” फाइरवाल्डले आइतवारको एक अन्तर्वार्तामा एन जेडजेड सोनटाग अखबारलाई भने ।

अर्गानिक खेतीको उत्पादन उत्पादनका आधारमा गैर-अर्गानिक खेतीभन्दा ५० प्रतिशतसम्म कम हुनसक्ने उनले दाबी गरे ।

“अर्गानिक खेती लगाउनुको अप्रत्यक्ष नतिजा भनेको अफ्रिकामा मानिसहरू भोकभोकै छन् । किनभने हामी धेरैभन्दा धेरै जैविक उत्पादनहरू खाइरहेका छौं” उनले भने ।

“अर्गानिक खेती गर्न धेरै जमिन चाहिन्छ । यो मौसमको लागि खराब छ किनभने खेतहरू प्रायः जोतिन्छन्, जसले कार्बनडाईअक्साईड उत्सर्जन बढाउँछ” उनले थपे ।

“सम्पूर्ण उद्योगले अर्गानिक उत्पादनबाट उच्च नाफा कमाउँछ । किनभने उपभोक्ताहरू यसको लागि धेरै तिर्न इच्छुक हुन्छन्” उनले भने ।

फेयरवाल्ड खेतीमा तेस्रो तरिकाको वकालत गर्दछ: तथाकथित पुनरुत्पादक खेती जसले जैविक खेतीबाट बाली घुमाउने वा आलोपालो (क्रप्स रोटेसन) प्रविधिहरू प्रयोग गर्दछ । कीटनाशक र आनुवंशिक रूपमा परिमार्जित जीवहरू (जिएमओ) को लक्षित प्रयोग उत्पादन बढाउन त्यस्तो गरिन्छ ।

‘विचित्र’

अन्तर्वार्तामा प्रतिक्रिया दिँदै बर्नीज अर्गानिक किसान र स्विस साना किसान संघका अध्यक्ष किलियन बाउम्यानले किर्वाल्डको तर्कलाई “विडम्बना” भने ।

उनले सिन्जेन्टाका सीईओ अर्गानिक बिक्रीको लागि लडिरहेको बताए । किनभने किसानहरूले कम भन्दा कम कीटनाशकहरू प्रयोग गरिरहेका छन् ।

उनले ट्विटरमा उल्लेख गरेका छन् “खाद्य संकटको कारण जैविक खेती होइन, मासुको लागि हाम्रो भोक हो जसले जमिनको अधिक प्रयोगलाई बढावा दिन्छ ।”

स्विस कृषियोग्य जमिनको ४३ प्रतिशतमा पशु दाना उत्पादन हुन्छ र स्विजरल्याण्डमा अझै पनि वर्षमा १२ लाख टन आयात हुन्छ ।

पशु क्यालोरीको उत्पादन बिरुवा क्यालोरीको उत्पादनलाई भन्दा धेरै जमिन चाहिन्छ” बाउम्यानले भने।

खाद्य असुरक्षा

संयुक्त राष्ट्रसंघले द्वन्द्व, मौसमको चरम बदलि र कोरोना भाइरस महामारीको आर्थिक प्रभावको ‘विषाक्त त्रिपक्षिय संयोजन’ भएको भन्दै सन् २०२१ मा ५३ देशका करिब १९ करोड ३० लाख मानिसले तिव्र खाद्य असुरक्षा भोगेको उल्लेख गरेका छन् ।

युक्रेनको युद्धले धेरै देशहरूका लागि थप जोखिम खडा गरेको छ । विशेष गरी अफ्रिकामा । अफ्रिकी देशहरु गहुँ, मल र अन्य खाद्य आपूर्तिका लागि युक्रेन र रूसमा निर्भर छन् ।

रुस-युक्रेन युद्ध अघि पनि मानिसहरूले महामारीको परिणाम र कम आयको सामना गरिरहेका थिए । र खाद्यान्नको मूल्य १० वर्षमै उच्च स्थानमा थियो । इन्धनको मूल्य सात वर्षमै उच्च स्थानमा पुगेको छ ।