मासुमा भन्दा दोब्बर प्रोटिन, कोलेस्टेरोल शून्य : मस्यौरा
पोष
प्रख्यात मुटुरोग विशेषज्ञ डा. ओम मूर्ति अनिलले हाम्रो भान्सामा सहजै पाइने भटमासको मस्यौरा (सोया चंक्स) लाई ‘सस्तो सुपरफुड’ को संज्ञा दिँदै यसका आश्चर्यजनक फाइदाबारे प्रकाश पारेका छन्। आफ्नो एक भिडियो सन्देशमार्फत उनले मस्यौरामा मासुभन्दा पनि बढी प्रोटिन हुने तर कोलेस्ट्रोल र अनावश्यक बोसो नहुने तथ्य उजागर गरेका हुन्, जसले यसलाई मांसाहारी भोजनको एक उत्कृष्ट र स्वस्थ विकल्पको रूपमा स्थापित गर्दछ।
मासु र मस्यौराको तुलना: कुनमा के ?
डा. अनिलका अनुसार, अधिकांश मानिसहरू प्रोटिनको मुख्य स्रोत मासुलाई मान्छन्, तर मस्यौरा पोषणको हिसाबले मासुभन्दा कैयौं गुणा अगाडि छ।
प्रोटिन: १०० ग्राम मासु (चिकन, मटन) मा औसत २५-३० ग्राम प्रोटिन पाइन्छ भने, १०० ग्राम मस्यौरामा लगभग ५२ ग्राम प्रोटिन हुन्छ, जुन मासुको भन्दा झन्डै दोब्बर हो।
फाइबर: मासुमा फाइबरको मात्रा शून्य हुन्छ। तर, १०० ग्राम मस्यौरामा करिब १३ ग्राम फाइबर पाइन्छ, जसले पाचन प्रणालीलाई स्वस्थ राख्न र कब्जियत हुन नदिन मद्दत गर्छ।
बोसो र कोलेस्ट्रोल: मासुमा अनावश्यक बोसो र कोलेस्ट्रोल हुन्छ, जसले मुटुसम्बन्धी समस्या बढाउन सक्छ। मस्यौरामा बोसो नगन्य (१% भन्दा कम) हुन्छ र यसमा कोलेस्ट्रोल हुँदैन।
एन्टिअक्सिडेन्ट: मासुमा नपाइने एन्टिअक्सिडेन्ट र अन्य वनस्पतिजन्य पोषक तत्वहरू मस्यौरामा पर्याप्त मात्रामा पाइन्छन्, जसले शरीरलाई विभिन्न रोगबाट बचाउँछ।
केवल प्रोटिन मात्र होइन, अन्य पोषक तत्वको खानी
डा. अनिलले मस्यौरालाई केवल प्रोटिनको स्रोतको रूपमा मात्र नहेर्न आग्रह गरेका छन्। यसमा हाम्रो शरीरलाई चाहिने अन्य महत्वपूर्ण खनिजहरू जस्तै क्याल्सियम, म्याग्नेसियम, आइरन, जिङ्क, र पोटासियम पनि प्रचुर मात्रामा पाइन्छ।
विशेषगरी महिला स्वास्थ्यका लागि मस्यौरा झनै लाभदायक रहेको उनले बताए। यसमा पाइने “फाइटोएस्ट्रोजिन” (वनस्पतिबाट प्राप्त हुने हर्मोन) ले महिनावारी सुकेपछिका समस्याहरू (Menopausal Symptoms) जस्तै शरीर तातो हुने, पसिना आउने जस्ता लक्षणहरू कम गर्न र PCOD जस्ता हर्मोनल गडबडीमा समेत फाइदा पुऱ्याउन सक्छ।
कसरी र कति खाने ? डा. अनिलको सुझाव
यसका अधिकतम फाइदा लिन र सम्भावित नकारात्मक असरबाट बच्न डा. अनिलले यसलाई सही तरिकाले पकाएर खान सुझाव दिएका छन्।
पकाउने तरिका: मस्यौरालाई पकाउनुअघि करिब आधा घण्टा तातो पानीमा भिजाउने र त्यसपछि १०-१५ मिनेट राम्ररी उमाल्ने वा पकाउने। यसो गर्दा यसमा रहेका पचाउन गाह्रो बनाउने तत्व (Antinutrients) नष्ट हुन्छन्।
मात्रा: हप्तामा २ देखि ३ पटक, र प्रत्येक पटक २५ देखि ५० ग्रामसम्म खानु स्वास्थ्यका लागि उपयुक्त हुन्छ।
कसले सावधानी अपनाउने ?
सबैका लागि फाइदाजनक भए पनि केही व्यक्तिले भने सावधानी अपनाउनुपर्ने डा. अनिलको सुझाव छ। सोयाबिनबाट एलर्जी हुने, पाचनसम्बन्धी गम्भीर समस्या भएका, र युरिक एसिड वा किड्नीमा पत्थरीको समस्या भएका व्यक्तिहरूले यसको सेवन गर्दा विशेष ध्यान दिनुपर्छ। (कृषी प्रेस)
