एनआरएनए उच्चस्तरिय समितीनै खारेज : के भन्छन् एनआरएनएका तीन क्षेत्रीय संयोजक
गैर आवाशीय नेपाली संघ (एनआरएनए) को विवाद समाधान गर्न बनेको सात सदस्यिय उच्च स्तरिय समितिले पटक पटक समय मागे गरे अनुसार काम गर्न नसकेपछि सो समितिनै भंग गर्ने चर्चा चलेको छ । अध्यक्ष कुमार पन्तले उक्त समितिले समय मागे बमोजिम रिपोर्ट दिन नसकेको र अझ समितिको बैठकसम्म बस्न नसकेकाले समिति भंग गर्ने चर्चा चलेको हो । यस विषयमा एनआरएनए क्षेत्रिय संयोजकहरुको धारणा के छ ?
रोशन थापा – क्षेत्रीय संयोजक, अफ्रिका
एनआरएनए अध्यक्षमुखि संस्था भएकाले हामीले यसको जिम्मेवारीनै अध्यक्षलाई दिएका हौं । यो चुनावकालागि मात्रै होइन हामीले धेरै पटक म्यान्डेट दिएका छौं । दुखकासाथ भन्नुपर्छ, एनआरएनएमा पक्ष र प्रतिपक्षको रुपमा अभ्यास गर्यौं । सेप्टेम्वरको १०, ११ मा हाम्रो प्रतिनिधिको पहिलो सूची सार्वजनिक भयो । त्यसपछि अक्टोबरको अन्त्यसम्म हाम्रा अध्यक्षका तिन प्रत्यासीले लाईन लागेर आफ्नो अध्यक्षको उमेदवारी घोषणा गर्नुभयो । यो प्रतिनिधि छनौटमा समस्या छ, यसबाट चुनावमा जान सक्दिन भन्ने थियो भने त्यहि बेला यो डेलिगेट्स समयाबारे घोषणा गर्नुपर्थ्यो ।
यो तुरुन्तै भएको त होइन । किनभने अगस्टको १५ सम्म हाम्रो म्याद अनुसार सबैले पठाईसक्नुभयो । सेप्टेम्बर १०, ११ मा पहिलो सूची निस्कियो । कुनैपनि देश वा संस्था त्यो बेला धराशायी हुन्छ जुनबेला लोकतान्त्रिक प्रक्रियामा चुनाव हुन्न । हामीकहाँ पनि भएको त्यहि हो । त्यसकारण बिलम्भ नगरिकन निर्वाचनमा जानुपर्छ ।
हाम्रो संस्थामा कम्तिमा ६० देशमा एनसिसी छन् । प्रत्येक देशमा आफ्ना आफ्ना कानुन छन् । ति देशमा आफ्ना आफ्ना समस्या छन् । नेपालको कानुन भनेको यो होइन कि संसारभर लागू गर्न सकियोस । नेपालमा दर्ता छ यो संस्था । तर सबै एन सिसीले नेपालमा दर्ता छैनन् र तिनमा नेपालको काउन त लाग्दैन ।
स्वयंसेवा गरेर देन दिने हो यो संस्थामा । समस्या खोज्दै जाने हो भने १० वर्षमापनि सकिंदैन । किनकि समस्या तमाम छन् । यस्तो समस्या धेरै देशमा र धेरै प्रतिनिधिमा समस्या भएकोपनि होइन । त्यसैले समस्यालाई न्युनिकरण गरेर चुनावमा जानुपर्छ ।
भन्नेनै हो भने शेष घले अध्यक्ष हुँदा चीनको डेलिगेट्सनै आएनन् । त्यो बेला कति पय ठाउँको त उहाँले हटाइदिनुनै भएको थियो भनेर एनआरएनए जापानका साथीहरुले भन्छन् । अब बिलम्ब नगरिकन कुमारजीले जोजो क्याइटेरियाभित्र पर्छन् तिनलाई राखेर चुनाव गर्ने हो । जो परेका छैनन् अर्को दुई वर्षमा फेरि चुनाव भैहाल्छ । त्यसैले गलत गर्नेलाई दण्ड गर्ने यो एउटा राम्रो अवशरपनि हो जस्तो लाग्छ ।
उच्च स्तरिय समितिका जहाँजहाँ ब्यक्तिहरु हुनुहुन्छ त्यहिं त्यहिं समस्या छ । त्यसैले त्यसबारे म धेरै बोल्न चाहन्न । त्यो समस्या अकस्मात आएको पनि त होइन । समस्या आउनु अघिनै ल यसो गर भनिदिएको भए यो समस्या त आउने थिएन ।
यो समस्या अहिले आएकोपनि होइन । यो अक्टोबरबाट शुरु भएको हो । यत्रो समय बित्यो अहिले फर्वरी आउँदासम्म । समस्या मिलाउन कुनै समिति चाहिन्छ जस्तोपनि मलाई त लाग्दैन । यो समस्या भएका ठाउँमा आफ्नै मित्र, निकट, चिरपरिचत छन् । मिलेर समस्या हल गरौं भन्ने हो भने समितिनै बनाउनुपर्छ भन्नेपनि छैन ।
राजन त्रिपाठी- क्षेत्रीय संयोजक, अमेरिकाज
अहिलेसम्म सबैलाई मिलाएर लैजाने र बिभाजन हुन नदिनेगरि सबैलाई समेटेर लैजान जुन प्रयत्न गर्नुभएको छ कुमार जीले हामी सबैले प्रशंसा गर्नुपर्छ । सकेसम्म त संरक्षक, अध्यक्षहरुको स्तरमा यो प्रतिनिधि समस्या पुर्याउनुनै पर्थेन । हामीभित्रै, कार्य समितिभित्रै, समितिभित्रै बसेर हल गर्नुपर्थ्यो । अग्रजहरुको उच्च स्तरिय त्यो कमिटीनै भंग गर्नुपर्ने अवस्था आयो भने चाहिं संस्था दूर्घटनामा जान्छ जस्तो लाग्छ । त्यो नगरि उहाँहरुले यसलाई निकाश नदिकन सुखै छैन ।
बिदेशिएका नेपालीहरुको संस्थामा काम गर्ने भनेर हामी पाँच छ महिनादेखि आफ्नै जुँघाको लडाईमा गुजार्यौं । यदि हामी यहि लगाडामा ब्यस्त रहन्छौं भने हामी कसैलाइपनि यहाँ बसेर यो गर्छौं, त्यो गर्छौं भन्ने अधिकार छैन ।
यदि कुनै कारणबश भनिएको समयमा विवाद समाधान गर्न यो उच्च स्तरिय समितिले सकेन भने पाँचै दिन दिएर भएपनि समाधानमा जानुपर्छ । भंग गर्नुभन्दा सहमति गर्नुनै राम्रो बिकल्प हो कि भन्ने मलाई लागेको हो । तर त्यसो भन्दैमा हामी सधैं अनिर्णयको बन्दिमा रहनुपर्छ भन्नेपनि मलाई लाग्दैन । अन्तिम बिकल्प भनेको विधिविधान अनुसार हाम्रो कार्य समितिनै हो । कुनैपनि प्रयासहरु असफल भएमा कार्य समितिले कुनैपनि निर्णय गरेर अगाडि जान सक्छ ।
नारायण आचार्य-क्षेत्रीय संयोजक, युरोप
उच्च स्तरिय समिति भंग गर्ने अपरिपक्क निर्णय अध्यक्षले गर्नुहोला भन्ने लाग्दैन । उहाँमाथि दबाब छ मैले त्यो बुझेको छु । किनकि यो कार्यकाल असफल भयो भने यो समितिमा भएको हुनाले केहि अंश हामीमापनि आउला । तर धेरै भाग उहाँको टाउकोमा आउँछ । त्यो ब्यहोर्न उहाँ तयार हुनुहुन्छ भन्ने लाग्दैन । त्यो भंग गर्ने सत्य हो भने यहि कार्यक्रम मार्फत् अध्यक्षलाई भन्न चाहन्छु, त्यो गल्ति नगर्नुहोला । यो संस्थाकालागि त्यो एकदमै दूर्भाग्य हुन्छ । फेरि अर्को समिति खोजेर दुई तिन महिना अरु जाने बहानाको स्रिजना नगरौं ।
उच्च स्तरिय समितिका अग्रजहरुले काम गरिरहनुभएको छ । काम नसकिएरै होला । काम सक्किएको भए त उहाँहरुले रिपोर्ट ल्याउनुहुन्थ्यो नी ! १५ दिननै लागेपनि हामीलाई ठूलो घाटा लाग्ने, दूर्घटना हुने अवस्था छैन । तर हामीलाई चाहिएको के भने विधिसम्मत तरिकाले काम गरेर, सौहार्दता कायम गरेर सहि रिपोर्ट चाहिएको हो । अध्यक्ष स्वयं त्यो समितिमा हुनुहुन्छ । आवेशमा आएर र कसैको दबाबमा त्यो गल्ति नगर्नुहोला भन्ने आग्रह गर्न चाहन्छु । शेष घले, उपेन्द्र महतो, जीवा लामिछाने, देवमान हिराचनहरुले नसकेको समस्या हल कसले गर्ला भनेर विश्वाश गर्ने ?
(आइतवार नेपालप्लसले प्रत्यक्षरुपमा आयोजना गरेको बहसमा ब्यक्त धारणाका केहि संपादित अंश। बाँकी भाग पुन प्रकाशित गर्ने छौं-संपादक ।)